Τα εργαστήρια της Ζωής στο Σύμπαν, Ομιλία

Τα εργαστήρια της Ζωής στο Σύμπαν

(Οι επιστήμες της Αστροχημείας και Αστροβιολογίας)

Ηλίας Χατζηθεοδωρίδης
Τακτικός Καθηγητής Ορυκτολογίας-Πετρολογίας, ΕΜΠ
Διευθύνων Σύμβουλος Δικτύου Επιστημόνων NoR-CEL

Την «Ζωή», όπως την γνωρίζουμε και την κατανοούμε, υπάρχει μόνο στον πλανήτη μας και μόνο κατά το τελευταίο τέταρτο περίπου της ηλικίας του Σύμπαντος. Βρίσκεται διάσπαρτη μάλιστα μόνο σε μια «υπέρλεπτη» ζώνη στην επιφάνεια του πλανήτη Γη, στην βιόσφαιρα, της οποίας τα όρια έχουμε επεκτείνει τα τελευταία χρόνια με την έρευνα που γίνεται μέσω της επιστήμης της Αστροβιολογίας. Αυτή η ζώνη παρουσιάζει εξαιρετικά μεγάλη ανομοιομορφία με ποικιλία γεωλογικών περιβαλλόντων σε όλες τις κλίμακες, αποτέλεσμα και συνέχεια του «Ύστατου Σφοδρού Βομβαρδισμού» της νεοσχηματισμένης Γης, κατά την διάρκεια της οποίας σώματα του ηλιακού μας συστήματος προσέκρουαν με μεγάλη συχνότητα στην επιφάνεια της γης χωρίς να επιτρέπουν τον σχηματισμό σταθερού φλοιού, αλλά και της περεταίρω εξέλιξης της Γης (π.χ. τεκτονικές κινήσεις, ηφαιστειότητα). Αυτό βέβαια δεν αποκλείει την ύπαρξη μικροπεριβαλλόντων, με λιγότερο ακραίες συνθήκες, όπου θα μπορούσε να δημιουργηθεί η Ζωή στην αρχέγονη Γη. Η ύπαρξη απολιθωμάτων σε πολύ αρχαία πετρώματα που έχουν διασωθεί από την ανακύκλωση του φλοιού λόγω των τεκτονικών κινήσεων των πλακών, οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η ζωή μπορεί να δημιουργήθηκε πολύ γρήγορα, και μέσα σε αυτά τα περιβάλλοντα. Ωστόσο, από πού ήρθαν τα πρώτα συνθετικά υλικά της Ζωής, και σε τις εύρος περιβαλλόντων κατάφερε η Ζωή να δημιουργηθεί, καθώς και κάτω από ποιες χημικές διαδικασίες η «χημεία έγινε τελικά βιολογία»;

Στην ομιλία αυτή, γίνεται αναφορά σε περιβάλλοντα στο Σύμπαν όπου τα εργαστήρια σύνθεσης οργανικών μορίων, αλλά και σε περιβάλλοντα στην επιφάνεια των πλανητών όπου έχουμε συγκέντρωση των οργανικών μορίων τα οποία τελικά χρησιμοποιούνται για την δημιουργία της Ζωής. Επίσης, γίνεται σύντομη αναφορά στα αναλυτικά όργανα και τις μεθοδολογίες που χρησιμοποιούμε για να αναζητήσουμε και να αναγνωρίσουμε τα ίχνη της Ζωής (βιοϋπογραφές) καθώς και τον τρόπο δημιουργίας της, να καταλάβουμε τα περιβάλλοντα που μπορεί αυτή να υπάρξει, οπότε και τον τρόπο που θα αναζητήσουμε την Ζωή σε άλλους πλανήτες.